برآورد ترکیب پذیری ارقام محلی و اصلاح شده برنج از طریق تجزیه لاین × تستر

نویسندگان

غفار کیانی

استادیار، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران عباس حاجی پور

کارشناس ارشد، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، ساری، ایران

چکیده

لاین × تستر یکی از روش­های بیومتریک مفید جهت تجزیه و تحلیل ژنتیکی صفات کمی به­منظور تعیین ترکیب­پذیری والدین و وراثت­پذیری صفات و انتخاب بهترین روش اصلاحی برای جمعیت مورد نظر است. در این تحقیق، تلاقی بین سه رقم هاشمی، نعمت و جلودار به عنوان لاین­های پدری با دو رقم سنگ­جو و دیلمانی به عنوان پایه مادری (تستر) انجام شد. نتاج حاصل به همراه والدین (در مجموع 11 تیمار شامل پنج والد و شش تلاقی) در سال بعد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان مطالعه و صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد کل دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، طول و عرض دانه و نسبت طول به عرض دانه اندازه­گیری شدند. تجزیه واریانس داده­ها، تفاوت بین ژنوتیپ­ها را برای تمامی صفات مورد مطالعه معنی دار نشان داد. بررسی ترکیب­پذیری عمومی لاین­های مورد مطالعه نشان داد که رقم هاشمی بهترین ترکیب­شونده عمومی برای کاهش ارتفاع بوته بود، اما از نظر اجزای عملکرد دانه مانند تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد کل دانه و وزن هزار دانه نیز ترکیب­پذیری عمومی منفی و معنی­دار داشت که موجب کاهش ارزش نتاج شد. رقم نعمت دارای ترکیب­پذیری عمومی مثبت و معنی­دار برای تمامی صفات و بهترین ترکیب­شونده عمومی برای تعداد پنجه، تعداد کل دانه و طول دانه بود. رقم جلودار نیز ترکیب­شونده عمومی خوبی برای افزایش صفات طول خوشه و وزن هزار دانه و بهترین ترکیب­شونده عمومی برای کاهش عرض دانه بود. بررسی ترکیب­پذیری خصوصی تلاقی­ها نیز نشان داد که به غیر از نعمت × سنگ­جو و نعمت × دیلمانی که به ترتیب ترکیب­پذیری خصوصی معنی­دار جهت افزایش و کاهش طول دانه داشتند، ترکیب­پذیری خصوصی سایر تلاقی­ها معنی­دار نبود. برآورد اجزای واریانس ژنتیکی نیز نشان داد که به غیر از صفت طول دانه که در آن سهم واریانس غیرافزایشی بیشتر از واریانس افزایشی بود، در سایر صفات مطالعه شده واریانس افزایشی نقش اصلی را داشت. به این ترتیب، به نظر می­رسد که برای اصلاح طول دانه در این جمعیت تولید هیبرید می­تواند روش بهتری باشد، ولی برای سایر صفات مورد نظر روش های مبتنی بر گزینش مفید خواهند بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد ترکیب پذیری و اثرات ژن در ارقام و لاینهای برنج از طریق تجزیه لاین × تستر

در برنامه های اصلاحی به روش تلاقی برای دستیابی به نتایج مطلوب، انتخاب منطقی وآگاهانه والدین براساس تعیین قابلیت ترکیب پذیری عمومی وخصوصی وچگونگی اثرات ژن می باشد. براین اساس دراین تحقیق با استفاده از 6 لاین بعنوان پایه مادری و3 تستر بعنوان پایه پدری و با استفاده ازتلاقی لاین × تستر در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی اهداف فوق بررسی گردید. تعداد 9 والد (6لاین و3تستر) به همراه 18 نتاجf1 حاصل از آ...

متن کامل

برآورد ترکیب‌پذیری و اثرات ژن در ارقام و لاینهای برنج از طریق تجزیه لاین × تستر

در برنامه‌های اصلاحی به روش تلاقی برای دستیابی به نتایج مطلوب، انتخاب منطقی وآگاهانه والدین براساس تعیین قابلیت ترکیب پذیری عمومی وخصوصی وچگونگی اثرات ژن می‌باشد. براین اساس دراین تحقیق با استفاده از 6 لاین بعنوان پایه مادری و3 تستر بعنوان پایه پدری و با استفاده ازتلاقی لاین × تستر در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی اهداف فوق بررسی گردید. تعداد 9 والد (6لاین و3تستر) به همراه 18 نتاجF1 حاصل از آ...

متن کامل

برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و تعیین ترکیب پذیری لاین های آفتابگردان از طریق تجزیه لاین در تستر

به منظور برآورد اجزای واریانس ژنتیکی و قابلیت ترکیب پذیری لاین های آفتابگردان، آزمایشی با استفاده از 41 ژنوتیپ شامل 13 والد پدری، دو والد مادری و 26 هیبرید حاصل از آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار برای کلیه صفات به جز صفت تعداد روز از کاشت تا سبز شدن معنی دار شد. میانگین مربعات والدین در مقابل تلاقی و نیز اثر والدین برای اکثر ص...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات غلات

جلد ۶، شماره ۱، صفحات ۵۷-۶۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023